مدیرکل راه و شهرسازی هرمزگان در گفتگوی اختصاصی با پایگاه خبری باز آفرینی شهری : سکونت ۳۶۵ هزار هرمزگانی در بافتهای ناکارآمد شهری

 اشاره:

 بافت های ناکارآمد شهری پهنه هایی از شهر هستند که در مقایسه با سایر پهنه ها از جریان توسعه عقب افتاده، از چرخه تکاملی حیات جدا شده و به کانون مشکلات و نارسایی‌ها تبدیل شده اند. این بافت ها درصد بالایی از جمعیت شهری را در خود جا داده اند و در عین حال از ظرفیت ها و قابلیت های نهفته بسیاری برای توسعه درون شهری برخوردارند. پرداختن به بافت های ناکارآمد شهرها و برنامه‌ریزی برای آنها ؛ اما، جدا از پرداختن به واقعیت اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی نیست و مستلزم برنامه ریزی دقیق، جامع و واقع گرایانه است.در سال‌های اخیر بازآفرینی شهری به عنوان رویکرد جدید برای بهسازی و نوسازی این گونه بافت ها مطرح شده است. برای بررسی جزئیات بیشتر موضوع ؛ گفتگوی تلفنی را با مهندس آرش رضایی مدیرکل راه و شهرسازی استان هرمزگان ترتیب دادیم که حضورتان تقدیم می گردد

۹ شهر و ۳۶۵ هزار نفر جمعیت

 رضایی در خصوص وضعیت بافت های ناکارآمد شهری در استان هرمزگان و شهر بندرعباس، اذعان داشت: با استناد به تکلیف بند الف ماده ۵۹ قانون برنامه ششم توسعه مبنی بر تدوین برنامه بازآفرینی، در قالب مطالعات مصوب ستاد ملی بازآفرینی پایدار و ارتقای سرانه ها و شاخص های کالبدی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی تعداد ۹ شهر استان هرمزگان در مساحتی بالغ بر چهار هزار و ۲۶۴ هکتار و جمعیتی معادل ۳۶۵ هزار و ۶۰۸ نفر در بافت ناکارآمد زندگی می کنند‌.

تا ۱۴۰۰

رضایی در بخش دیگری از صحبت‌های خود با اشاره به اینکه استان هرمزگان نیز همانند سایر استان ها دارای بافت تاریخی، فرسوده و سکونتگاه های غیررسمی است، افزود: محدوده ای ناکارآمد شامل ۱۵۶ هکتار بافت ارزشمند تاریخی، یک هزار و ۷۰۰ هکتار سکونتگاه غیررسمی و دو هزار و ۳۹۰ هکتار بافت فرسوده میانی است که موفق شدیم گل محلات ناکارآمد را شناسایی کنیم و امید است تا سال ۱۴۰۰ طبق برنامه ششم توسعه، ۴۱ محله را ساماندهی کنیم.

محله محوری

وی با اشاره به اینکه برنامه بازآفرینی این محدوده‌ها با نگاه محله محوری در حوزه تامین خدمات روبنایی و زیربنایی، نوسازی مسکن و فعالیت‌های اجتماعی- فرهنگی در حال پیگیری است، تشریح کرد: با توجه به اهمیت موضوع بافت فرسوده در سطح کشور، حل مسائل مربوط به بافت فرسوده شهری جز مهمترین برنامه‌های دولت و وزارت راه و شهرسازی است. رضایی ادامه داد: با تصویب قانون حمایت از احیا، بهسازی و بازسازی بافت های فرسوده و ناکارآمد شهری در سال ۱۳۸۹ و مطابق ماده ۱۶ این قانون تهیه سند ملی راهبردی احیا، بهسازی، نوسازی و توانمندسازی بافت های فرسوده و ناکارآمد شهری، گامی مهم در راستای بهبود وضعیت بافت های فرسوده برداشته شد.

موقعیت جغرافیایی ویژه

مدیرکل راه و شهرسازی هرمزگان با بیان اینکه شهر بندرعباس به دلیل موقعیت جغرافیایی ویژه‌اش دارای بزرگترین بندرهای دریایی و بیشترین تبادل کالای ایران با خارج از کشور است، خاطرنشان کرد: وجود منابع گاز، استقرار صنایع سنگین، همجواری با جزیره قشم و منطقه آزاد تجاری- صنعتی آن و وجود پایگاه های نظامی و بالاخره مرکزیت سیاسی استان هرمزگان، به شهر بندرعباس اهمیت ویژه ای در سطح ملی و منطقه‌ای بخشیده است.

سکونتگاه های غیررسمی

وی گفت: شهر بندرعباس این جایگاه را در مدت چهار دهه کسب کرده و جمعیت آن از ۳۵ هزار نفر در سال ۱۳۴۵ به ۵۲۶ هزار نفر در سال ۱۳۹۵ رسیده؛ این رشد شتابان به همراه کاستی های برنامه ریزی های توسعه مسکن و شهری، باعث ایجاد و گسترش تدریجی اسکان غیر رسمی شده است.

رضایی با اعلام اینکه بنابر اطلاعات جمع‌آوری شده توسط مشاوران بالغ و ۴۳ درصد شهر بندرعباس در بافت‌های فرسوده و سکونتگاه های غیررسمی اسکان یافته اند، بیان کرد: فشردگی بیشتر جمعیت در پهنه های اسکان غیررسمی نسبت به کل شهر، سبب ناکافی بودن خدمات شهری- محله ای از قبیل پارک، زمین بازی، کتابخانه، درمانگاه، مسجد و خانه محله امکان تعاملات اجتماعی ساکنان را کاهش داده و سطح کیفی سکونت را نیز تقلیل می دهد و علت عدم رضایت ساکنان از محیط و محل سکونت علاوه بر ناپایداری و ناکارآمدی قلمرو خصوصی، ضعف کارکردی عرصه عمومی محله نیز است.مدیرکل راه و شهرسازی استان هرمزگان در خصوص پراکندگی گونه های مختلف بافت های ناکارآمد شهری در شهر اینگونه اذعان داشت: شهر بندرعباس مساحتی حدود هفت هزار هکتار را داراست و یک هزار و ۳۷۲ هکتار بافت فرسوده و یک هزار و ۷۰۰ هکتار سکونتگاه غیررسمی مجموعا سه هزار و ۷۲ هکتار بافت ناکارآمد شهر بندرعباس است.

کمبود زیرساخت ها

وی تصریح کرد: همچنین کمبود زیرساخت‌ها، شبکه تاسیسات شهری و نامناسب بودن محیط شهری از دیگر مولفه های ساختاری بافت های فرسوده است که نارسایی شبکه تاسیسات شهری، کمبود امکانات لازم در محیط شهری و ناکارآمدی زیرساخت ها باعث ضعف کارکرد و بروز مسائل عدیده‌ای برای ساکنان این محلات و نواحی شده است. رضایی در پایان اضافه کرد: رفع نابسامانی های موجود و ارتقای کیفی و کمی شرایط زیست محیطی، مستلزم برنامه‌ریزی و تهیه و تدوین و ساماندهی توسعه پایدار شهری و بهسازی و نوسازی بافت‌های فرسوده و اجرا و نظارت صحیح این برنامه ها در این مناطق و استفاده بهینه از مشارکت مردمی است تا در نهایت منجر به ارتقاء کیفیت زندگی ساکنین شده و تهدیدات موجود در این محدوده به فرصت های اساسی و مهم در راستای نوسازی و احیای بافت های ناکارآمد تبدیل شود.